Onderhoud van bomen en struiken

Groenelementen langs het openbaar domein

Uitschietende takken langs het openbaar domein (wegen, voetpaden, buurtwegen of voetwegen) zorgen in veel gevallen voor onveilige situaties. Ze belemmeren het zicht op de weg, maken de wegen smaller, vergroeien in elektriciteitskabels van de openbare verlichting waardoor ze ook een degelijke verlichting in de weg staan of overwoekeren nutskasten. Een jaarlijkse snoei- en onderhoudsbeurt is hier absoluut aan de orde en kan heel wat meldingen of klachten vermijden. In het slechtste geval kan de schade veroorzaakt door een gebrek aan onderhoud zelfs verhaald worden op de eigenaar van de bomen of struiken. Dit is te vermijden.

Het gemeentelijk politiereglement bepaalt dat bomen en beplantingen op private eigendommen zodanig gesnoeid moeten worden dat iedere tak die over de openbare weg hangt of ligt:

  • zich minstens op 4 m hoogte van de grond bevindt en het uiteinde ervan zich minstens op 1 m afstand van de rijweg bevindt;
  • de zichtbaarheid van de verkeerstekens niet in het gedrang brengt;
  • het normaal uitzicht op de openbare verlichting niet vermindert;
  • de bovengrondse netleidingen of nutsvoorzieningen niet onbereikbaar maakt of kan beschadigen;
  • niet mag hinderen voor de nutsvoorzieningen.

Indien de omstandigheden dat vereisen, kan de gemeente andere afmetingen opleggen. De voorgeschreven werken dienen dan uitgevoerd te worden. Indien er aan die vraag geen gevolg wordt gegeven, kunnen de werken door de gemeente verricht worden op kosten en risico van de eigenaar die in gebreke blijft. Een overtreding van dit artikel 72 van het politiereglement kan daarbovenop bestraft worden met een administratieve geldboete van 250 euro.


Onderhoud van voetpaden en bermen

De invoering van het pesticiden-verbod ter bescherming van natuursoorten is een positieve milieumaatregel, maar plaatst een lokaal bestuur in warme zomers voor handenvol werk. Je merkt zelf in het straatbeeld dat het soms een ongelijke strijd wordt. 

Wat echter vaak wordt vergeten, is dat ook de burger een belangrijke taak heeft in het onderhoud van een deel van het openbaar domein, met name de voetpaden en de bermen. De voetpaden en bermen bij al dan niet bewoonde gebouwen dienen te worden onderhouden en proper te worden gehouden door de bewoners (eigenaars, huurders of gebruikers). 
Deze verplichting omvat onder andere de verwijdering van onkruid en wilde begroeiing, vervuilende producten of materialen en het signaleren van eventuele gebreken in afwachting van herstelling.
Onder voetpad verstaat men de ten opzichte van de rijweg verhoogde of gelijkgrondse berm, die langs de rooilijn gelegen is en voor de voetgangers bestemd is. De berm is de ruimte of het gedeelte van de weg dat niet in de rijweg inbegrepen is.
Samen brengen we de strijd tegen onkruid vast tot een beter einde.


Groen tussen privé-eigendommen

Voor overhangende takken of ander groen tussen twee privé-eigendommen gelden de bepalingen uit het Veldwetboek (Artikel 37). Wanneer er takken van beplantingen van de buren over je perceel hangen, moeten de buren op jouw verzoek snoeien. Je mag zelf niet snoeien aan bomen of beplantingen van je buren, de bomen of struiken zijn immers niet je eigendom. Als je een akkoord hebt met de eigenaar kan dit uiteraard wel. Spreek vooraf ook goed af wie de kosten van de eventuele snoeiwerken en de afvoer van het snoeisel zal betalen.

Kom je er onderling niet uit, dan kan je best je wijkagent contacteren. Mogelijk kan deze een bemiddelende rol spelen. Mocht ook dit geen oplossing bieden, dan moet je jammer genoeg steeds terecht bij de vrederechter: 
Vredegerecht Lennik, 
Alfred Algoetstraat 31 te 1750 Lennik 
02 532 42 24 · vred.lennik@just.fgov.be


Plantafstanden voor bomen en hagen

Deze wetgeving is één van de oudste van ons land. Het Veldwetboek, dat deze materie behandelt, dateert van 7 oktober 1887 en is nog steeds van kracht. Het legt volgende algemene plantafstanden vast:

  • hoogstammige bomen worden op (minstens) 2 meter en andere bomen en levende hagen op een halve meter van de scheidingslijn tussen 2 erven geplant;
  • wanneer een levende haag tot afsluiting dient, moet zij, op ten minste 50 cm van de scheidingslijn staan en moet de hoogte beperkt worden tot 2 m tenzij anders bepaald in de vergunning.
  • planten van leilindes lager dan 3 m (laagstam), op ten minste 50 cm van de scheidingslijn;
  • planten van leilindes hoger dan 3 m (hoogstam), op ten minste 2 m van de perceelsgrens;
  • fruitbomen mogen als leibomen, aan elke kant van een gemeenschappelijke muur geplant worden (indien de muur niet gemeen is, dan heeft enkel de eigenaar dat recht);

Hoogstammige bomen zijn bomen die op een hoogte van 1 meter boven het maaiveld een stamomtrek van meer dan 1 meter hebben en die geen deel uitmaken van een vegetatie die als bos kan worden beschouwd. In het kader van het Veldwetboek moet het ‘aanplanten van hoogstammige bomen’ begrepen worden als het aanplanten van een boom die later de mogelijkheid heeft om hoogstammig te worden. In voor landbouw bestemde gebieden worden bomen geplaatst op minstens 6 m van de scheidingslijn tussen 2 erven. 

Werden bomen, hagen, heesters en struiken op een kortere afstand geplant dan in de wet bepaald, dan kan de nabuur de rooiing ervan eisen. Dit is geen automatisch recht, het vredegerecht doet zo nodig hierover uitspraak. Bovendien betekent de uitspraak van de vrederechter nog niet dat men een vergunning heeft om te kappen. Deze moet, indien nodig, aangevraagd worden voor de bomen gekapt kunnen worden.


Kappen van bomen

We zien het liever niet gebeuren dat groen moet verdwijnen, maar in sommige gevallen kan het niet anders. Om na te gaan wat de verplichtingen zijn bij het kappen van bomen, ontwikkelde het Agentschap Natuur en Bos een handig beslissingsdiagram op hun website: www.natuurenbos.be/bomenkappen
In veel gevallen is een omgevingsvergunning nodig voor het kappen van hoogstammige bomen. Daarbij wordt meestal ook een compenserende aanplant opgelegd met een waarborgregeling. Deze vergunning is niet nodig als aan alle volgende voorwaarden is voldaan:
De boom behoort niet tot een bos, staat in woongebied, agrarisch gebied of industriegebied én op maximaal 15 meter van de eigen woning.

Voor zo'n omgevingsvergunning (of kapvergunning) verwijzen we je voor meer informatie of voor het aanvragen door naar het omgevingsloket.


Vragen en meldingen 

Met vragen en meldingen van over- of laaghangende takken van bomen of beplantingen op privé-percelen waarbij er hinder is op het openbaar domein, kan je terecht bij de milieudienst.
Belangrijk is om goed te vermelden waar het probleem zich precies situeert, zodat we de juiste eigenaar kunnen contacteren.


Niemand is perfect. Merk je zelf dat bomen of beplantingen op het openbaar domein hinder opleveren, speel dit dan ook aan ons door. De gemeente zal dan de noodzakelijke snoeiwerken uitvoeren.

Gerelateerde items

Laatst aangepast op: 01-02-2023 om 09:15